Bilim insanları, DART görevi kapsamında yönü değiştirilen Dimorphos asteroidinde umulmadık bir şey keşfetti. Görev sonrasında asteroitte iki tane kuyruk tespit edildi.1
NASA, 26 Eylül 2022'de Double Asteroid Redirection Test (DART) görevi kapsamında, gezegenimizle olası bir çarpışma rotasında olan asteroitlerden Dünya’yı korumak için geliştirilen bir tekniği test etmek üzere Dimorphos asteroidini vurmuştu. Çarpışmadan sonraki iki gün içerisinde Güneş'ten gelen radyasyon basıncı, çarpışmadan artakalan enkazı asteroidin gerisine itti.
Gördüğümüz bu kuyruk yapısı zamanla değişti. (Telif: NASA/ESA/STScI/Hubble)
Hubble Uzay Teleskobundan alınan yeni fotoğraf, Dimorphos’ta beklenenin aksine bir değil iki kuyruk yapısı oluştuğunu gösterdi. Bu durum, NASA yetkililerine göre beklenmedik bir durum. Asteroidin merkezini bir saatin merkezi gibi düşünecek olursak, DART saat 10 yönünden gelip asteroide çarpmıştı.
Fotoğrafta görülen parlak çizgiler ise asteroidin enkazı değil, Hubble’ın optiklerinden kaynaklanan kırınım (difraksiyon) yükselmeleridir. Avrupa Uzay Ajansı’nın yaptığı açıklamaya göre enkazın oluşturduğu iki kuyruk saat 2 ve 3 yönünde görülüyor. NASA’nın açıklamasına göre ise bu ikinci kuyruk 2 - 8 Ekim arasında bir zamanda oluşmuş olmalı. Çünkü Hubble çarpışmadan sonra asteroidi 18 kere gözlemledi. Aslında astronomlar daha önce de kuyruklu yıldızlarda bu tarz ikiz kuyruk oluştuğunu gözlemlemişlerdi. Bu yüzden bu durum tamamen sürpriz değil. Ancak yine de bilim insanları hâlâ bu ikinci kuyruğun nasıl oluştuğundan emin değiller.
(Telif: NOIRLab)
Dimorphos’un bu kadar büyük bir kuyruk oluşturacak kadar malzeme kaybetmesi, çarpmanın şiddetini yansıtıyor. DART görevinin ana amacı, Didymos’un çevresinde dolanan Dimorphos’un yörüngede dolanma süresinin ne kadar kısalabileceğini ölçmekti. Görevin başında 11 saat 55 dakika olan bu sürenin 73 saniye kadar kısalması bekleniyordu. Ancak bilim insanları daha araç asteroide ulaşmadan bile değişimin onlarca dakika olabileceği sonucuna vardılar. Bu tahminlerin aksine bu sürenin 32 dakika kadar kısaldığı açıklandı.
Çeviri: Burcu Ergül Emecan
Düzenleyen: Kemal Cihat Toprakçı
Kaynaklar ve Referanslar:
- Bartels, M. (2022, Ekim 20). Hubble Space Telescope sees unexpected twin 'tails' from NASA asteroid impact. Space.com. Erişim Tarihi: Ekim 26, 2022. Erişim Adresi: https://www.space.com/hubble-space-telescope-dart-asteroid-double-tail
