NASA'nın Juno Uzay Aracı, Europa'nın yüksek çözünürlüklü yeni fotoğraflarını gönderdi!
Son 20 Yılın En Yakın Europa Geçişi
NASA’nın Jüpiter’e gönderdiği Juno Uzay Aracı, Jüpiter’in uydusu Europa’ya yakın geçiş gerçekleştirdi ve bu geçiş yirmi yıllık süreç içerisinde gerçekleşen ilk yakın geçişti. Bu geçiş sayesindeyse elimize Europa’nın muhteşem görüntüleri geçti. Bununla birlikte Europa uydusu hakkında eşsiz bilgilere de ulaştık.
Uydunun Annwn Regio adı verilen ekvator bölgesinin yakınlarındaki yeryüzü özelliklerini ortaya çıkaran fotoğraf, Juno’nun 29 Eylül 2022 tarihinde gerçekleştirdiği geçiş sırasında elde edildi.
Juno, Europa'nın 352 Kilometre Yakınından Geçti
Bu geçiş sırasında Juno Uzay Aracı, Europa'nın yaklaşık 352 kilometre yakınına kadar ulaştı. Ayrıca bu geçiş, 3 Ocak 2000 tarihinde Galileo Uzay Aracı'nın gerçekleştirdiği yakın geçişten sonra yapılmış, 500 kilometre altında yüksekliğe ulaşılan üçüncü en yakın geçiştir. Galileo Uzay Aracı Europa'nın yaklaşık 351 kilometre yakınından geçmişken, Juno Europa'nın 352 kilometre kadar yakınına geldi.
Güneş Sistemimiz'deki altıncı en büyük uydu olan Europa, uydumuz Ay’dan biraz daha küçüktür. Bilim insanları uydunun kilometrelerce kalınlıktaki buz kabuğunun altında tuzlu okyanusların olduğunu düşünüyorlar. Dolayısıyla bu okyanusların potansiyel hayat koşullarına sahip olup olmadığına dair soru işaretleri uzun süredir bilim insanlarını meşgul ediyor.
Yakın geçiş sırasında araçta bulunan JunoCam kamerası ile alınan ilk görsel, Europa’nın ekvator bölgesinin kuzey kısmına odaklanmış. Görselde uydunun karanlık ve aydınlık tarafını oluşturan kontrast sebebiyle parlak ve karanlık sırtlar yüzey boyunca kıvırılırken uydunun diğer engebeli arazi özellikleri de fark edilebiliyor. Ayrıca bu çizginin yakınında bulunan dikdörtgen alan ise bozulmaya başlamış bir çarpma krateri olabilir.
Europa’nın jeolojisi hakkında elde edilen bu yeni bilgiler, gelecekte gerçekleştirilecek Europa Clipper görevi gibi yeni görevler için fayda sağlayacak. 2024 yılında fırlatılması planlanan Europa Clipper, uydunun atmosferini, yüzeyini ve iç yapısını inceleyecek. Bu görevin asıl amacı, Europa’nın yüzeyinin altında yaşamı destekleyecek koşulların olup olmadığını bulmak olacak.
Juno'nun verileri ne kadar heyecan verici olursa olsun, uzay aracının bu bilgileri toplamak için sadece iki saatlik bir gözlem süresi vardı. Araç, saniyede 23.6 kilometrelik bir hızla uydunun yanından geçti. Geçiş sırasında araç uydunun en yüksek çözünürlüklü (piksel başına 1 kilometre) görüntülerinden bazılarını topladı. Europa’nın Jüpiter’in manyetosferiyle olan etkileşimine ek olarak uydunun buz kabuğu yapısı, iç kısmı, yüzey bileşimi ve iyonosferi hakkında değerli veriler elde etti.
Arizona’da bulunan Gezegen Bilimi Enstitüsü’nde (Planetary Science Institute) görev yapan ve Juno’nun kamerasının geliştirilmesinde yer alan araştırmacı Candy Hansen, bilim ekibinin daha önceki görevlerden elde edilen veri setleri ile Juno’nun elde ettiği verileri karşılaştıracağını ve 20 yıl içerisinde Europa’nın yüzeyinde ne gibi değişikliklerin olduğunu tespit etmeye çalışacaklarını belirtti.
Europa'da Dev Okyanuslar Var Olabilir
Juno'nun Mikrodalga Radyometre (Microwave Radiometer - MWR) cihazından alınan yakın plan görüntüleri ve verileri Europa'nın buz yapısının kabuğunun altında nasıl değiştiğine dair yeni ayrıntılar sağlayacak. Bilim insanları, sığ yeraltı ceplerinde sıvı suyun bulunabileceği bölgelerin araştırılmasındaki veriler de dahil olmak üzere, tüm bu bilgileri uyduya ilişkin yeni bir anlayış oluşturmak için kullanabilirler.
Bu yakın geçiş, Juno Uzay Aracı'nın Jüpiter yörüngesindeki yolculuğunu 43 günden 38 güne indirdi. Ayrıca bu geçiş, Juno’nun genişletilmiş görevi boyunca aracın ikinci bir Galileo uydusunu ziyaret edeceğini bize gösteriyor. Araç, 2021 yılında zaten Ganymede’yi ziyaret etmişti. 2023 ve 2024 yıllarında da Güneş Sistemimiz içerisindeki en aktif volkanik uydu olan Io uydusunu ziyaret etmesi planlanıyor.
Burcu Ergül
Kaynak:
- Greicius, T. (2022, Eylül 29). NASA's Juno shares first image from flyby of Jupiter's moon europa. NASA. Alındığı Tarih: Eylül 30, 2022. Alındığı Yer: https://www.nasa.gov/feature/jpl/nasa-s-juno-shares-first-image-from-flyby-of-jupiter-s-moon-europa